روند تغییر نام از زبان وکیل دادگستری

شما در حال مشاهده مطلب روند تغییر نام از زبان وکیل دادگستری هستید .

قانون تغییر نام

تغییر اسم، در صلاحیت دادگاههای دادگاههای عمومی حقوقی است (رأی وحدت رویه مورخ ۲۲/۱/۱۳۶۲ هیئت عمومی دیوان عالی کشور)

مشاوره وکیل دادگستری تغییر نام

اما نحوه اقدام در خصوص  تغییر اسم چگونه است؟ شخص می تواند بدون گرفتن وکیل دادگستری هم اقدام کند هرچند توصیه بر این است که از طریق وکیل پایه یک دادگستری اقدام شود تا نتیجه بهتری در زمان کمتری حاصل شود. وکیل متبحر و باتجربه در امور ثبت احوال بخصوص وکیلی که در پرونده های تغییر اسم، چندین پرونده موفق داشته باشد و بتواند این پرونده ها را برای موکل احتمالی بازگو کرده  با حفظ محرمانگی اسرار موکلین، به رویت و اطلاع متقاضی تغییر نام برساند؛ نه اینکه تنها حکم دادگاه بدوی بلکه حکم قطعی دادگاه تجدیدنظر.

پادکست مشاوره صوتی مصطفی محمدی درباره تغییر نام موقتا به صورت رایگان اختصاصی برای وب سایت وکیل سرا

نحوه اقدام برای تغییر نام از طریق دادگاه

در هر دو صورت، یعنی، خواه با وکیل و خواه بدون وکیل دادگستری باید با در دست داشتن شناسنامه و کارت ملی، به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه شود و دادخواست تغییر نام تنظیم و ثبت گردد (اگر دادخواست توسط وکیل دادگستری تنظیم و ثبت شود، نیازی به حضور متقاضی و اصل شناسنامه و کارت ملی در دفتر خدمات قضایی نخواهد بود؛ ثبت دادخواست، پیگیری پرونده تا مرحله صدور حکم قطعی و اخذ گواهی قطعیت از دادگاه توسط وکیل دادگستری انجام خواهد شد.)

مدارک لازم برای تغییر نام

سایر مدارکی که برای این کار لازم است، معمولا، استشهادیه ای است که قبلا باید تنظیم شده و بهتر است توسط دست کم دو نفر امضا شود. در پرونده تغییر اسم، خوانده یا همان طرف دعوا، اداره ثبت احوال محل صدور شناسنامه ی  شخص خواهان است. توضیح اینکه خواهان (متقاضی) تغییر نام می تواند دادخواست خود را در محل اقامت خود، یا شهرستان محل صدور شناسنامه مطرح و ثبت کند. اغلب دادخواست های تغییر نام در محل اقامت خواهان مطرح می شود تا افراد برای حضور یافتن شهود در دادگستری، با زحمت کمتری مواجه گردند.

وکیل تغییر نام

دانستنی های جلسه رسیدگی دادگاه تغییر اسم

در روز جلسه رسیدگی، خواهان باید شهود خود را حاضر کند. گاهی هم ممکن است جلسه اول، دادگاه شهود را لازم نداند و جلسه دیگری برای استماع شهادت شهود (گواهی گواهان) تعیین کند. در پرونده هایی که از طریق اینجانب به عنوان وکیل پایه یک دادگستری انجام شده، با توجه به شناخت و تجربه موثر در این خصوص، در مواردی، صرف استشهادیه، بدون حضور شهود در دادگاه کفایت کرده است؛ بنابراین، سپردن پرونده به وکیل دادگستری این مزیت را دارد که کار با سهولت و اطمینان بیشتری انجام خواهد شد.

وکیل دادگستری و ثبت احوال

اداره ثبت احوال معمولا از طریق نماینده ثبت احوال، طی لایحه ای مخالفت خود را با تقاضای خواهان ابراز می دارد. حکمی که دادگاه صادر می کند ظرف بیست روز از ابلاغ دادنامه، قابل اعتراض (تجدیدنظرخواهی) است. در صورت تجدیدنظرخواهی، پرونده به دادگاه تجدیدنظر استان ارسال خواهد شد.

مدت زمان تغییر نام چقدر طول می کشد

دادگاه بدوی معمولا بین یک ماه تا سه ماه و در موارد معدودی، حتا، بیش از سه ماه. در صورت تجدیدنظرخواهی، حدود یک تا دو ماه هم در دادگاه تجدیدنظر طول می کشد. نهایتا اگر نتیجه مثبت حاصل شود، خواهان با مراجعه به دادگاه بدوی، تقاضای صدور گواهی قطعیت دادنامه را می کند و با دریافت این گواهی، متعاقبا با مراجعه به ثبت احوال، و ارائه مدارک لازم از قبیل چند قطعه عکس و تهیه فیش واریزی، ظرف مدت کوتاهی حدود یک الی دو هفته ی کاری، شناسنامه با اسم جدید دریافت خواهد کرد.

تغییر نام مستقیما از طریق ثبت احوال

تغییر نام های ممنوع و همچنین تصحیح اشتباه در ثبت جنس صاحب شناسنامه، مستقیما، در صلاحیت هیئت حل اختلاف ثبت احوال بوده ضرورتی به تقدیم دادخواست در دادگاه نیست. با وجود اینکه این مسئله (تغییر نام) اخیرا (اواخر سال ۱۳۹۶) در هیات عمومی دیوان عدالت اداری، به نحو شایسته‌ای حل و فصل گردید بدین نحو که دیوان عدالت اداری، تغییر نام را یک موضوع اداری (و نه قضایی) قلمداد نمود و مسیر را برای مراجعه مستقیم متقاضیان تغییر نام به ادارات ثبت احوال محل صدور شناسنامه هموار نمود.

جدیت و مقاومت و اعتراض ثبت احوال

اما، سازمان ثبت احوال، در عمل، قید و مقرره ای به رأی و مقرره دیوان عدالت اداری اضافه کرد و آن اینکه اسمی که متقاضی می‌خواهد برگزیند می‌بایست فراوانی بیشتری از اسم شناسنامه‌ ای اش داشته باشد (در طی پنج سال اخیر)؛ یعنی مثلا، اگر اسم  شناسنامه ای کسی رقیه باشد می تواند به مریم یا زهرا مستقیما از طریق اداره ثبت احوال اقدام کند. در غیر این صورت، چاره ای جز مراجعه به دادگاه نخواهد داشت. مثلا شخصی که نام او در شناسنامه مرتضی است، امکان اینکه از طریق اداره ثبت احوال بتواند اسم خود را به همایون یا ارسلان یا داریوش تغییر دهد؛ بنابراین، چاره ای جز اقدام از طریق دادگاه حقوقی نخواهد داشت. البته این بدان معنا نیست که حتما و الزاما موفقیت آمیز باشد.

رویه ای که در عمل، درخواست تعداد زیادی از متقاضیان را با مانع جدیدی مواجه و این افراد را ناگزیر از مراجعه به دادگاه و گاها مراجعه به وکیل دادگستری کرده است. با وجود این، ممکن است رویه فعلی در آینده تغییر کند.

چرایی تغییر نام

کسانی که به هر دلیلی، نام خود را دوست نداشته و از قدیم الایام، در شناسنامه آنها یک اسم بوده و اسمی که خانواده، دوستان و اطرافیان، او را صدا زده اند و وی را به آن اسم می شناخته و می شناسند اسمی دیگر است. برای یک تعداد قابل توجهی از مردم، مخصوصا خانم ها، همین موضوع، یعنی دو اسمه بودن، مسئله ساز گردیده است. اشخاصی هستند که حتا اسم شناسنامه ای خود را شرم آور، مسخره و برهم زننده آرامش خاطر می‌دانند، و خلاصه، خیلی در عذاب و اذیت اند. مخصوصا در میان خانم ها این موارد، در پرونده های وکالتی تغییر نام زیاد دیده می شود.

نتیجه مثبت یا منفی تغییر نام

از آنجایی که موضوع تغییر نام، هنوز جزء موضوعاتی است که تکلیف قطعی آن مشخص نگردیده و کماکان، حول محور سلیقه قضات می چرخد و بعضی از دادگاهها درخواست تغییر نام را نمی پذیرند. همچنین، از آنجایی که برای تغییر نام، بیشتر از یک مرتبه، امکان اقدام قضایی وجود ندارد، چنانچه دعوی متقاضی تغییر اسم، با حکم رد دعوی یا بطلان دعوی مواجه شود، امکان تغییر نام به اسم دلخواه سابق، وجود نخواهد داشت. بنابراین، شاید بهتر باشد متقاضی تغییر نام برای حصول نتیجه بهتر و شاید سریعتر و مطمئن تر، با یک وکیل دادگستری پرکار در حوزه تغییر نام (وکیل ثبت احوال) مشاوره کند و پرونده را به وکیل بسپارد.

وکیل و تجربه در تغییر نام

البته این بدان معنا نیست که اگر کار را به وکیل دادگستری سپردیم نتیجه اش قطعی است. واقعیت این است که برخی از دادگاههای بدوی، دعوی تغییر نام را می پذیرند و قضات شریفی که به واقعیات جامعه بخوبی واقف اند و با استناد به اصاله الاباحه (اصل اباحه) و اینکه ممنوعیتی در خصوص تغییر نام در قوانین جاری کشور وجود ندارد، به متقاضی تغییر نام کمک می کنند تا کارش انجام شود. دادگاه هایی هم هستند که به کل، مخالفت می نمایند و ملاحظه ی روحیات متقاضی را که اکثرا هم خانم ها هستند نمی کنند. شناخت رویه این دادگاه ها، به تجربه وکیل دادگستری بستگی دارد.

کدام اسمها را می توان تغییر داد

در حال حاضر (سال ۱۳۹۸) پرونده هایی که به هر دلیل، به مرحله تجدیدنظرخواهی می رسد، در تهران، اکثرا به یک شعبه مشخص دادگاه تجدیدنظر ارجاع داده می شود. این شعبه بجز تعدادی از اسامی، در خصوص اسم های دیگر، متقاضی را ناکام می کند. در خصوص اسم های رقیه، معصومه، خدیجه،محدثه، حمیده، صدیقه، سکینه، کبری، صغری، ربابه، بتول، کلثوم، اکرم، اعظم، اشرف و … دعوی تغییر نام را می پذیرد. اگر دادگاه اول (دادگاه بدوی) نظرش مثبت باشد و تغییر نام را بپذیرد در اینجا، شاید حالت مطلوب برای خواهان تغییر نام یا وکیل وی، آن باشد که اداره ثبت احوال نسبت به حکم صادره از دادگاه اول (دادگاه بدوی) اعتراض (تجدیدنظرخواهی) به عمل نیاورد؛ در این صورت، حکم ظرف بیست روز پس از ابلاغ، قطعیت یافته و خواهان (متقاضی تغییر نام) می تواند به اداره ثبت احوال صادرکننده شناسنامه مراجعه کرده و با تکمیل مدارک مورد نیاز، شناسنامه جدید با نام دلخواه (که حکم دادگاه در آن خصوص صادر شده) دریافت کند.

تغییر نام مذهبی و ائمه معصومین

سوالات زیادی مطرح می گردد مبنی بر اینکه اگر اسم ما از اسمهای ائمه باشد آیا قابل تغییر است؟ اسمهای محمد، علی، فاطمه، حسن، حسین و … چطور؟

جواب: در قوانین ایران، منعی در خصوص تغییر نام ملاحظه نمی شود، و اینکه در خصوص بعضی از اسم ها  سختگیری بیشتری وجود دارد بیشتر ناشی از اعتقادات دینی و مذهبی است و نه قانون. در عمل نیز قضات شریفی که درخواست تغییر نام را می پذیرند و حکم مثبت صادر می کنند، تفاوتی میان این اسم و آن اسم قائل نمی شوند. البته همچنان که گفته شد، در مرحله تجدیدنظر، در تهران، نمی توان بر تغییر برخی نام ها امیدوار بود، مگر اینکه کار به مرحله تجدیدنظر کشیده نشود. فعلا و همچنان (اوایل ۱۳۹۸) روال و رویه دادگاه تجدیدنظر تهران اینچنین است. گرچه همچنان که گفته شد، اگر ثبت احوال، نسبت به حکم اول اعتراض نکند، خوش به حال شمایی است که به دنبال تغییر نام مذهبی هستید.

وکیل سرا و پرونده های متعدد تغییر نام

در وکیل سرا، پرونده های زیادی در خصوص تغییر اسم انجام شده که مراجعان و موکلین برای اطلاع و اطمینان، می توانند به صورت حضوری ملاحظه کنند.

 وکیل سرا؛

مصطفی محمدی: وکیل پایه یک دادگستری و مشاور حقوقی

عضو کانون وکلای دادگستری مرکز